ทักษะการสังเกตสำหรับเด็กปฐมวัย หมายถึงการใช้ประสาทสัมผัสอย่างอย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างรวมกันของเด็กซึ่งได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น และผิวกาย เข้าไปสัมผัสโดยตรงกับวัดถุหรือเหตุการณ์ เพื่อจุดประสงค์ในการหาข้อมูลซึ่งเป็นรายละเอียดของสิ่งนั้นๆโดยไม่ใส่รายละเอียดของผู้สังเกตลงไป
ดังนั้นควรทีึ่จะฝึกให้เด็กหรือพัฒนาทักษะสังเกตให้กับเด็กตั้งแต่ปฐมวัยคือ
- การสังเกตลักษณะและคุณสมบัติทั่วไป สังเกตสิ่งต่างๆแล้วรายงานให้ผู้อื่นทราบและเข้าใจได้ถูกต้องคือการใช้ตาดู
- การสังเกตรูปร่าง ลักษณะ หูฟังเสียง ลิ้นชิมรส จมูกดมกลิ่น และการสัมผัสจับต้องว่าเรียบ แข็ง นิ่ม
ขรุขระ เป็นต้น
- การสังเกตการเปลี่ยนแปลง เช่น การสังเกตการเจริญเติบโตของพืช การกลายเป็นไอน้ำ เป็นต้น
- การสังเกตพร้อมกับการวัดเพื่อทราบปริมาณ เช่น ไม้บรรทัด ตาชั่ง ช้อน กระบอกตวง เทอร์โมมิเตอร์ เป็นต้น
ดังนั้นการพัฒนาทักษะการสังเกตมีความสำคัญเป็นอย่างมากสำหรับเด็กปฐมวัยเพราะเป็นพื้นฐานในการพัฒนาเด็กปฐมวัย