2553/02/19

กิจกรรมการทำอาหารในเด็กปฐมวัย

             สิ่งที่เด็กปฐมวัยได้เรียนรู้หรือการได้ประสบการณ์จากการทำอาหารมีหลายประการ  ที่ทำให้เด็กได้พัฒนาอย่างเป็นองค์รวมได้แก่
             ด้านสังคม  การทำงานร่วมกับผู้ใหญ่ในการทำอาหาร  การจัดอาหาร  การจำแนกอาหารเด็ก  ผู้ใหญ่
            ด้านคณิตศาสตร์  เด็กได้ชั่ง  ตวง  การวัดปริมาณ  การจำแนก  การเปรียบเทียบ   รูปทรง
            ด้านภาษา  เด็กได้เรียนรู้คำศัพท์จากชื่ออาหาร  ชื่อเครื่องครัว  ชื่อกระบวนการในการทำอาหาร
ไม่ว่าจะเป็นการหั่น  การสับ  การโขลก  การตำ  การนวด  การทอด  ฯลฯ
            ด้านวิทยาศาสตร์  เด็กได้เรียนสิ่งที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการทางวิทยาศาสตร์   จากการสังเกตการเปลี่ยนแปลงในขณะปรุงอาหาร   ก่อนทำอาหาร  และหลังจากการทำอาหาร ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของสี  กลิ่น  รูปร่างของอาหาร  เป็นต้น
            ด้านความปลอดภัย  เด็กได้เรียนรู้เกี่ยวกับการใช้อุปกรณ์ในครัว  เช่น  มีด  เตาไฟ  กระทะ  ถ้วยกระเบื้อง  แก้ว เป็นต้น
            ด้านสุขภาพ  อนามัย  เด็กได้เรียนรู้ในเรื่องของการรักษาความสะอาด   การล้างอุปกรณ์ในครัว
การเตรียมอาหารให้สะอาด  ปราศจากเชื้อโรค

ความหมายของการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน

         การเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน BBL (Brain- Based Learning ) โดยความหมายนั้นเป็นการเรียนรู้ที่เป็นแนวความคิดของนักประสาทวิทยา  และนักการศึกษากลุ่มหนึ่ง  ซึ่งสนใจเรื่องของการทำงานของสมอง ที่มีมาจากการศึกษาวิจัยจากศาสตร์หลายๆ  แขนง เช่น  จากศาสตร์แขนงประสาทวิทยา  ชีววิทยา  จิตวิทยาคลีนิก  จิตวิทยาด้านการคิด ที่ทำการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับสมอง  และการเรียนรู้ของมนุษย์  และนำแนวคิดนี้มาประยุกต์ในการจัดการเรียนการสอน    ถ้ากล่าวถึงการนำความรู้โดยใช้สมองเป็นฐานมาเชื่อมโยงกับการจัดการศึกษา  คือการนำหลักการเกี่ยวกับสมองมาเชื่อมโยงกับการจัดการศึกษา  อย่างเช่น  การนำหลักการเกี่ยวกับสมองไปใช้ในการจัดหลักสูตร   การจัดการเรียนการสอน การจัดบรรยากาศการเรียนรู้  การวัดประเมินผลการเรียนรู้ ฯลฯ  จากผลการวิจัยทางสมองพบว่า  ร่างกายและจิตใจจะทำงานอย่างผสมผสานเชื่อมโยงกัน เมื่อผู้เรียนได้รับประสบการณ์ที่สลับซับซ้อน  เช่น  การตัดสินใจว่า จะตอบสนอง หรือ การนำไปใช้อย่างไร  ระบบการทำงานของสมองมนุษย์จะเป็นการทำงานร่วมกันระหว่างร่างกาย  สมอง  และจิตใจ  อย่างเป็นธรรมชาติ

2553/02/14

พัฒนาการคิดผ่านประสาทสัมผัสทั้ง 5

       การพัฒนากระบวนการคิดเริ่มได้ตั้งแต่เล็กๆ  โดยผ่านประสบการณ์ที่หลากหลาย  และการเลี้ยงดูที่เหมาะสม  การพัฒนาความคิดต้องทำทันทีไม่ใช่รอให้โตแล้วจึงจะพัฒนา แต่ละช่วงวัยของเด็กมีความสำคัญมาก การพัฒนาผ่านประสาทสัมผัสทั้ง 5   ยิ่งพ่อแม่เสริมทักษะให้กับลูกมากเท่าไร  การเชื่อมโยงเครือข่าขยใยประสาทก็จะยิ่งเกิดมาขึ้นเท่านั้น  มีผลการวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสารทางการแพทย์ระบุว่า  ทารกวัยเพียง  9  เดือน  ที่มีกระบวนการคิด วิเคราะห์ สังเกต  และการเรียนรู้ที่ดี จะสามารถแก้ปัญหา ที่อยู่ตรงหน้าได้สำเร็จ ซึ่งการวิจัยนี้ได้ทดสอบทารกวัย    9 เดือนจำนวน  299  คน ด้วยวิธี   2- step  Means End Solving  Test  ที่คุณพ่อคุณแม่ก็สามารถนำไปเล่นกับลูกได้
       ขั้นตอนแรกให้คุณพ่อคุณแม่นำของเล่นวางบนผ้าให้ห่างจากตัวลูก หากลูกเอามือตวัดผ้าและดึงของเล่นเข้ามาหาตัว แสดงว่าเด็กมีศักยภาพในการแก้ปัญหา มีการคิดวิเคราะ
ห์ว่าต้องดึงผ้าเข้าหาตัวเพื่อหยิบของเล่น
       ขั้นตอนที่สอง  วางของเล่นใกล้ตัวเด็ก แต่ให้นำผ้ามาปิดคลุมของเล่นที่อยู่ตรงหน้าลูก  หาก
ลูกพยายามที่จะเปิดผ้าเพื่อหยิบของเล่นออกมาให้ได้ถือว่าเป็นการบ่งบอกถึงกระบวนการคิด  วิเคราะห์
สังเกต และการเรียนรู้ที่ดีของลูก
      การทดลองดังกล่าวเป็นเรื่องที่ไม่ยาก แต่ผู้ใหญ่มักมองข้าม หากเราเริ่มสนใจและปฏิบัติแล้ว เด็กก็จะได้รับประสบการณ์ที่หลากหลายส่งผลถึงการพัฒนากระบวนการคิด

การดูโทรทัศน์ของเด็กเล็ก

            การดูโทรทัศน์ของเด็กเล็กนั้น ผู้ใหญ่ต้องเข้าใจว่าเด็กเล็กยังแยกแยะไม่ออกว่าโลกในโทรทัศน์แตกต่างจากโลกตามความเป็นจริงอย่างไรบ้าง  ดังนั้นผู้ใหญ่ยังต้องคอยดูแลและให้คำแนะนำเด็กขณะดูโทรทัศน์  ข้อแนะนำสำหรับผู้ใหญ่ในการดูโทรทัศน์มีดังนี้
           1 คอยชี้แจงความแตกต่างระหว่างเรื่องจริงกับเรื่องสมมติ   รายการที่เล่านิทานประกอบภาพ  หรือละครหุ่นสำหรับเด็ก พ่อแม่ต้องคอยบอกลูกว่าช่วงไหนที่เป็นความจริง ไม่ใช่นิทาน หรือไม่ใช่เหตุการณ์ที่อยู่ในเรื่อง
           2 บอกความแตกต่างระหว่างคนจริงกับตัวละคร  พ่อแม่ควรสอนลูกให้รู้จักแยกแยะว่าตัวละครและคนจริงนั้นแตกต่างกัน
           3 สนับสนุนและส่งเสริมให้ดูรายการที่ดี  เมื่อมีรายการโทรทัศน์ที่เหมาะสมสำหรับเด็ก  พ่อแม่ต้องหาเทคนิคในการชวนให้ลูกดู  และคอยส่งเสริมให้ความรู้ประกอบในการดูไปด้วย
           4 ควบคุมการปิด เปิดโทรทัศน์  พ่อแม่ควรจะต้องควบคุมเวลาในการดูโทรทัศน์ของลูก ตั้งแต่เด็กยังเล็กอยู่   เมื่อเด็กเข้าโรงเรียน มีการกำหนดตารางการดูเพื่อสร้างวินัยสำหรับเด็ก
           การดูโทรทัศน์จึงไม่ใช่ปล่อยให้เด็กดูตามใจชอบ  แล้วพ่อแม่มีเวลาทำงานอย่างอื่นซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้อง  เมื่อปล่อยให้ลูกดูตามใจชอบแล้วจะแก้ไขได้ยากมากและจะเกิดโทษในเวลาต่อมา

2553/02/08

ความหมายของทักษะการคิด

               การพัฒนาทักษะการคิดนั้น ก่อนอื่นต้องเข้าใจประเภทของการคิดเป็นอันดับแรกก่อน  ประเภทการคิดตามความหมายที่สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติได้แบ่งไว้คือ  แบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ  2 ประเภท ดังนี้   ประเภทที่เป็นทักษะการคิดแกน  และทักษะการคิดขั้นสูง   สำหรับทักษะการคิดที่เป็นแกน  (Core / General  Thinking Skills)    หมายถึง  ทักษะการคิดที่จำเป็นต้องใช้อยู่เสมอในการดำรงชีวิตประจำวันและเป็นพื้นฐานของการคิดชั้นสูง   ที่มีความสลับซับซ้อน   ทักษะการคิดที่เป็นแกนประกอบด้วย
                การสังเกต
                การสำรวจ
                การตั้งคำถาม
                การเก็บรวบรวมข้อมูล
                การระบุ
                การจำแนก แยกแยะ
                การจัดลำดับ
                การเปรียบเทียบ
                การจัดหมวดหมู่
                การสรุปอ้างอิง
                การแปล
                การตีความ
                การเชื่อมโยง
                การขยายความ
                การให้เหตุผล
                การสรุป

2553/02/07

วิธีการสอนแบบมอนเตสซอรี่

     ผู้สร้างวิธีการสอนแบบมอนเตสซอรี่คือ  Dr. Maria  Montissori   แพทย์สตรีของอิตาลี  เชื่อว่าการจัดการศึกษานั้น ผู้จัดจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องรู้จัก  เข้าใจ  และเข้าถึงผู้เรียนก่อน  การจัดการศึกษาปฐมวัยตามแนวคิดของมอนเตสซอรี่  จึงให้ความสำคัญกับผู้เรียน  หรือ เด็ก  มากที่สุด  มอนเตสซอรี่ได้กล่าวเสมอว่า  เด็กคือ  ครู   เขาเชื่อในเรื่องของ เป้าหมายการศึกษามากกว่า  วิธีการ  สำหรับการจัดการศึกษา มีเป้าหมาย คือ เพื่อพัฒนามนุษย์ให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ภายใต้สภาพแวดล้อมที่มนุษย์อาศัยอยู่ให้สามารถปรับตนเองได้สอดคล้องกับกาลเวลา  สถานที่ และวัฒนธรรม ความสามารถในการปรับตนเองได้นี้  หมายรวมถึง ความสามารถในการจัดการกับสถานการณ์  เหตุการณ์   ดังนั้น เป้าหมายของการศึกษาของมอนเตสซอรี่  จึงเป็นการเตรียมเด็ก เพื่อชีวิต