กิจกรรมศิลปะ:การศึกษาวอลดอร์ฟที่ร.ร.บ้านหนองขาม

            ครูต้าหรืออ.ปณิตา ศิลารักษ์ได้จัดกิจกรรมการเรียนการสอนแนววอลดอร์ฟให้กับเด็กอนุบาลที่โรงเรียนบ้านหนองขาม สังกัดสพป.ราชบุรี 1 โดยคำนึงถึงความพร้อมของเด็กในทุกๆด้าน จึงได้เตรียมความพร้อมให้กับเด็กทั้งด้านร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคม และสติปัญญา กิจกรรมต่างๆมีความสมดุลกันระหว่างสมอง  ความรู้สึก และการลงมือกระทำ ที่นี่โรงเรียนเปรียบเสมือนเป็นบ้านสำหรับพวกเด็กๆทุกคน ครูคือผู้คอยดูแล ส่งเสริมสนับสนุนและคอยให้บริการแก่เด็ก การเรียนรู้ที่ครูต้าจัดให้กับเด็กเป็นการเรียนรู้ผ่านการเล่นที่มีความเป็นอิสระ โดยให้เป็นการเรียนรู้ผ่านประสบการณ์การลงมือทำ อย่างเช่นการทำกิจกรรมศิลปะของเด็กโรงเรียนบ้านหนองขามที่ได้ทำกันนั้น เป็นกิจกรรมศิลปะที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตท้องถิ่นของเด็ก เด็กได้ออกเดินทางไปวาดภาพในหมู่บ้าน ได้สัมผัสกับบรรยากาศในหมู่บ้าน หรือวัด คือเป็นวิถึชีวิตของเด็กที่เขาคุ้นเคย สิ่งเหล่านี้มีคุณค่าอย่างยิ่ง เพราะบรรยากาศดังกล่าวเป็นการพัฒนาการตามธรรมชาติของเด็ก ในปัจจุบันนี้เราดูเหมือนว่าจะพัฒนาเด็กให้ออกไปจากธรรมชาติ

แต่ที่โรงเรียนนี้พยายามจะนำกลับมาสู่โรงเรียนบ้านหนองขามโดยเริ่มตั้งแต่ปฐมวัย

ครู นักเรียนในห้องเรียนมอนเตสซอรีที่อนุบาลวัดเพลง

                       โรงเรียนอนุบาลวัดเพลง สังกัดสพป.ราชบุรีเขต.1 มีอาจารย์กรรณิกา กระกรกุล ซึ่งเป็นครูในชั้นอนุบาล ได้ผ่านการอบรมการเรียนการสอนแบบมอนเตสซอรีของ AMI และดูงานการเรียนการสอนที่ออสเตรเลีย อาจารย์กรรณิกา ได้นำการเรียนการสอนดังกล่าวมาจัดประสบการณ์ให้กับเด็กที่นี่ตั้งแต่ปีพ.ศ. 2552 ปัจจุบันหากเราเข้าไปสัมผัสในห้องเรียนจะได้เห็นเด็กๆ มีอิสระในการปฏิสัมพันธ์กันอย่างกลมกลืนไม่ว่าระหว่างเพื่อน หรือกับครู เด็กแต่ละคนจะเข้าไปเรียนรู้กับอุปกรณ์ที่ครูจัดไว้อย่างเป็นระบบ ตามลำดับอุปกรณ์ไม่ว่าจะเป็นกลุ่มประสาทสัมผัส กลุ่มชีวิตประจำวัน กลุ่มวิชาการในด้านภาษาหรือคณิตศาสตร์ จะได้เห็นการสาธิตการใช้อุปกรณ์ คือเมื่อเด็กมีความสนใจในอุปกรณ์ชิ้นใด เด็กจะบอกให้ครูทราบ เราก็จะเห็นอาจารย์กรรณิกา สาธิตอูปกรณ์ให้เด็กดูอย่างมีขั้นตอน เป็นระบบ ส่วนเด็กก็จะสังเกต ตั้งแต่การที่ครูหยิบอุปกรณ์ บอกชื่ออุปกรณ์ สาธิตการทำงาน และสุดท้ายการเก็บอุปกรณ์คืนที่เดิม เมื่อครูสาธิตเสร็จเด็กก็สามารถทำงานหรือเรียนรู้จากอุปกรณ์นั้นๆได้เอง ส่วนครูจะคอยแนะนำและอำนวยความสะดวกให้กับเด็กตลอดเวลา เพื่อคอยช่วยเหลือเพิ่มเติมเมื่อเด็กต้องการ ในระหว่างทำงานกับอุปกรณ์ ครูจะคอยสังเกตการทำงานของเด็กแต่ละคน ดังนั้นเราจึงได้เห็นการพัฒนาเด็กเพื่อให้เด็กมีความพร้อมในทุกด้านอย่างมีคุณภาพอย่างน่ามหัศจรรย์โดยเฉพาะในเรื่องความมีสมาธิ และการมีวินัยในตนเอง

การมีวินัย:การจัดกิจกรรมและสิ่งแวดล้อม

                       การพูดถึงการมีวินัยเป็นสิ่งที่ต้องเสริมสร้างกันตั้งแต่เด็กปฐมวัย และเป็นภาระหน้าที่สำคัญของผู้ใหญ่ซึ่งเป็นครูปฐมวัย และพ่อแม่ ผู้ปกครองจะต้องร่วมมือกันอบรมเลี้ยงดูให้เด็กมีวินัย
โดยเริ่มจากวินัยในตนเอง ให้เด็กได้รับการอบรมเลี้ยงดูอย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง สิ่งสำคัญของการให้เด็กมีวินัยจะต้องจัดกิจกรรมและจัดสิ่งแวดล้อมดังนี้
                      - เด็กเรียนรู้การมีวินัยจากการชมเชยของผู้ใหญ่ การให้รางวัลมากกว่าการลงโทษ
                      - ผู้ใหญ่ควรใช้วิธีจูงใจมากกว่าการบังคับ
                      - ให้เวลา และเปิดโอกาสให้เด็กได้ลงมือกระทำด้วยตนเอง
                      - จัดกิจกรรมที่มีอยู่ในชีวิตประจำวันของเด็กทั้งที่อยู่บ้าน และโรงเรียน
                      - ฝึกให้เด็กได้เรียนรู้ระเบียบวินัยในชีวิตประจำวัน และทำซ้ำๆ อย่างต่อเนื่อง
                      - สร้างหรือจัดสิ่งแวดล้อมที่ดีและเอื่้อต่อการฝึกวินัยให้กับเด็ก

                      ความมีระเบียบวินัยเป็นสิ่งที่มีอยู่ในชีวิตประจำวันของเด็ก หากผู้ใหญ่ให้ความสนใจและมีความตระหนักที่จะปลูกฝังตั้งแต่เด็กแล้ว เด็กก็จะโตขึ้นเป็นสมาชิกที่ดีของสังคม

เด็กเล็กกับเทคโนโลยี

       ปัจจุบันนี้โลกมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาและในอนาคตก็มีแนวโน้มที่จะเกิดการเพิ่มขึ้น และมีความสำคัญซึ่งคงจะหลีกเลี่ยงไม่ได้ เราจะทำอย่างไรให้เด็กเล็กอยู่ในโลกของสิ่งแวดล้อมที่มีเทคโนโลยีอย่างมีความสุขและรู้จักใช้ให้เป็นประโยชน์ จึงเป็นหน้าที่ของผู้ใหญ่อย่างปฏิเสธไม่ได้เลย
เด็กเล็กต้องการคำแนะนำอย่างใกล้ชิด อย่าปล่อยให้เด็กลองผิดลองถูกเอง ซึ่งจะมีโทษมากกว่าประโยชน์ สิ่งที่ผู้ใหญ่ต้องทำคือ
       - อย่าปล่อยให้เด็กอยู่กับคอมพิวเตอร์โดยไม่มีคำแนะนำและปราศจากการดูแล
       - ไม่ควรให้เด็กเริ่มเล่นเกมเร็วเกินไป ควรชะลอให้นานที่สุด ผู้ใหญ่ต้องมีความรู้เรื่องเกม ควบคุมเวลาการเล่นอย่างเข้มงวด ละเว้นเกมที่มีความรุนแรง
       ฉะนั้นจึงเป็นเรื่องสำคัญสำหรับผู้ใหญ่ในการที่จะให้เด็กเล็กใช้สื่อที่เป็นเทคโนโลยีอย่างเหมาะสม เพราะเด็กจำเป็นที่จะต้องได้รับการจัดประสบการณ์ที่หลากหลายและสมดุล ไม่ใช่ปล่อยให้เด็กอยู่กับคอมพิวเตอร์หรือเทคโนโลยีเป็นส่วนใหญ๋

เกมคณิตศาสตร์กับเด็กปฐมวัย

                   การให้เด็กปฐมวัยมีความสามารถทางคณิตศาตร์เมื่อโตขึ้นนั้น จำเป็นจะต้องได้รับการปลูกฝังในเรื่องของคณิตศาสตร์อย่างถูกต้อง เป็นที่ทราบกันโดยทั่วไปแล้วว่าการเรียนรู้ของเด็กปฐมวัยนั้นเด็กเรียนรู้จากการเล่นหรือการลงมือปฏิบัติกิจกรรม การให้เด็กมีความสามารถทางคณิตศาสตร์จะต้องเริ่มด้วยการจัดในรูปของกิจกรรม ซึ่งไม่มุ่งเน้นเนื้อหาของคณิตศาสตร์อย่างเป็นทางการ เกมคณิตศาสตร์จึงเหมาะสมกับเด็กในวัยนี้ เพราะเป็นการจัดกิจกรรมที่มีหรือแทรกเนื้อหาทางคณิตศาสตร์พร้อมกับความสนุกสนานเพลิดเพลิน  วิธีการเล่นมีกติกาที่ง่ายๆ มีสื่อ วัสดุประกอบการเล่นที่ทำให้กิจกรรมน่าสนใจและมีความเป็นรูปธรรม เพื่อให้เด็กเกิดการเรียนรู้ และพัฒนาในเรื่องของจำนวน เป็นต้น เกมที่เล่นครูอาจจัดให้เด็กเล่นเป็นรายบุคคล เล่นเป็นกลุ่มย่อย เล่นเป็นกลุ่มใหญ่ หรือเกมที่เด็กทุกคนมีส่วนร่วมในกิจกรรม แม้เต่เกมที่มีการแข่งขันซึ่งในเด็กปฐมวัยจะไม่เน้นการแพ้ชนะกันมากนัก ดังนั้นเกมคณิตศาสตร์จึงมีคุณค่าต่อเด็กคือทำให้เด็กมีความสนุกสนาน มีโอกาสฝึกทักษะทางคณิตศาสตร์ เข้าใจเนื้อหาของคณิตศาสตร์ได้ง่ายขึ้น เป็นต้น